Whatsapp kanalımıza katılın. İndirimleri ilk siz öğrenin!

Bilgisayar Neden Isınır?

PC Çalışma Sıcaklıkları Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Sahip olduğumuz tüm elektronik cihazlar gibi bilgisayarlarımız da hem dışarıdan hem de içeriden fazlasıyla ısıya maruz kalıyor. Özellikle yüksek güçlü bir sisteminiz varsa, içerisinde sıvı ya da hava gibi farklı soğutma sistemleri kullanmanız gerekiyor. Fazla ısı kimi zaman problem yaratırken kimi zaman zararsız da olabiliyor. Peki sistem sıcaklıkları hakkında neler biliyoruz?

Bilgisayarlar Neden Isınır?

Oyun oynarken bilgisayar ısınıyor, masaüstü bilgisayar neden ısınır,  bilgisayar neden ısınır ve kapanır, laptop ısınma sorunu gibi soruları sıklıkla duyuyoruz. İster dizüstü ister masaüstü ister tablet, tür olarak ne olduğundan önemsiz tek bir gerçeğimiz var; tüm bilgisayarlarımız ısınıyor. Esasen ısınma dediğimiz olay türden ya da üründen bağımsız kaçınılmaz bir gerçek. Çünkü ısı, elektriğin yan ürünü hatta kardeşi. Dolayısı ile elektronik bir cihazı harekete geçirip ondan bir çıktı almak isterseniz, bu bir dizi elektrik-ısı transferini zorunlu kılar. Elbette buradaki çıktının gücü, ısı ve elektrik tüketiminin de değişmesi anlamına geliyor.

Fazla karmaşık geldiyse işleri sizin için biraz daha kolaylaştıralım. Bilgisayarlarımızı çalıştırdığımızda sistemlerimiz, elektrikten güç alır. Gelen güç; PSU, anakart, işlemci, ekran kartı vb. hangi birim çalışacaksa birbirleri arasında taşınır ve farklı dirençlerle karşılaşır. Bunu akan bir suyun sürekli olarak çarptığı kaya ve taşlara benzetebiliriz. Çarpma ne kadar fazlaysa o kadar köpük görürüz. İşte sistemlerimizde dolaşan elektrikte bunun gibi farklı birimler arası gezinir. Her birim birbirinden farklı güç düzenine ve kullanımına sahip olduğundan dolayı da parçalar ısınır. 

ısınma proplemi

PC sistemlerimizde en çok ısınan parçalar, üzerindeki fan sayılarından da anlaşılacağı üzere işlemci ve ekran kartlarımızdır. İşlemciler, sistemlerin tüm iş yükünü organize eden birimler olduğundan dolayı, çok kolay şekilde ısınırlar. Oyun oynamak, yüksek çözünürlüklü film izlemek, veri kopyalamak gibi birçok işlemde işlemci zorlanır, daha fazla güç ister ve haliyle daha çok ısınır. Nispeten daha düşük güç gerektiren işlemlerde bile ısı asla sıfırlanmaz. Çünkü sistem boşta halinde bile aktif çalışan bir sistem vardır. Dolayısı ile ısıyı sıfırlamanın tek yolu sistemi komple kapatmaktır.

Aşırı Isınma Nasıl Tespit Edilir

Isınma bir gerçek ve kaçınılmaz. Peki ısının performansa etkisi olabilir mi? Cevap evet. Isı, belirli düzeyde iyidir ancak fazlası parçaları zorlar ve onları anormal şekilde çalıştırır. Dolayısı ile bazı şeylerin yolunda gitmediğini rahatlıkla anlarsınız.

Aşırı ısınmanın belli başlı belirtileri olabilir. Bunlardan en önemlisi ve en sık rastlananı genel performans düşüklüğü ve yoğun fan kullanımıdır. Rutin kullanımda sisteminiz ağır ve aksak işlemeye başlar. Tepki verme süresi yükselir, uygulama yanıtları gecikir ve hatta donmalar baş gösterebilir. Bu durum, esasen işlemciye binen yükün artması ve artan yükün işlemciyi fazla ısındırması kaynaklıdır.

Öte yandan sistem, aşırı ısınan işlemciyi fark eder ve durumu toparlayabilmek adına sisteme bağlı tüm fanları en yüksek hızda çalıştırır. Dolayısı ile daha önce duymamış olabileceğiniz gürültüde fan sesi işitirsiniz. 

Fanlar tam güçte çalışırken işler daha kötüye gitmezse mevcut durum korunur ve gürültülü şekilde işlemlere devam edersiniz. Ancak durum kötüleşirse bir diğer seçenek olan kapatma devreye girer ve sistem kendini kapatır. Sistemin kendini kapatması, bağlı parçaların zarar görmesini engellemek içindir. Kapanan sistem, belirli bir sıcaklığın altına inene kadar tekrar çalışmaz.

Bu senaryolar, sisteminizin sıcaklıkları hakkında sizlere bir şeyler fısıldar. Benzer durumları yaşıyorsanız bir şeylerin üzerine gitmeniz gerekebilir.

Sıcaklık Sorunlarını Anlamak

Yukarıda bahsettiğimiz senaryo, iki durum için de geçerli olabilir. Yani sisteminiz sürekli olarak aşırı ısınıyor ya da o an maruz kaldığı işlemlerden ötürü geçici sıcaklık artışı yaşıyor olabilir. 

İki durumu birbirinden ayırt etmenin de basit yöntemleri var. Rutin kullanımda sistem fanlarınız, yaptığınız işleme göre fazla çalışıp gürültü oluşturuyor olabilir. Bu durumda korkulacak bir şey yok zira sistemlerimizde oyun oynamak, grafik tasarım ya da video işlemek gibi birçok işlemde ısınır ve ekstra soğutma ihtiyacı hisseder. Dolayısı ile fanların bu tarz uygulamaları kullanırken çalışması ve gürültü çıkarması bir sorun teşkil etmez.

Ancak fanlarınız sistem açıldığı an itibari ile büyük küçük tüm işlemlerde yoğun şekilde çalışıyor ve gürültü üretiyorsa burada aşırı ısınmadan şüphelenebilirsiniz. Tam tersi olarak fan sesini duymuyor olmanız da bir sorun teşkil edebilir çünkü kırık bir fana sahip olabilirsiniz. 

Sistemde bağlı olan kırık bir fan, bilgisayar sıcaklığı arttırabilir. Peki yüksek sıcaklığı anlayabilmek için başka ne yapılabilir? Bu durumda da göstergemiz sistem performansı olacaktır.

İnternet tarayıcınızda birkaç sekme açtığınızda ya da aynı anda iki farklı uygulamayı çalıştırdığınızda sisteminizin normalden daha yavaş kaldığını gözlemlemiş olabilirsiniz. Sistemin herhangi bir uyarı vermeden kapanması ya da mavi ekran göstermesi de bir şeylerin yanlış gittiğini gösterir.

Esasen bu sorunlar, net olarak aşırı ısınmanın olduğunu belirtmez. Zira kötü amaçlı yazılımlar da bu tür sorunlara sebep olabilir. Dolayısı ile sağlam güvenlik önlemleri, anti-virüs yazılımları kullanarak bu seçeneği ortadan kaldırabilirsiniz.

Yazılım tarafında Windows üzerinden görev merkezini ya da kaynak monitörünü kullanarak hangi uygulamanın işlemciyi en fazla yoğun kullandığını öğrenebilirsiniz. Elde ettiğiniz veriler, sisteminizdeki aşırı ısınmanın uygulama kaynaklı olduğunu söyleyebilir. 

Öte yandan yazılım tarafında sorun yoksa, donanım tarafında araştırma yapmak gerekir. Bu alanda da kasa içerisinde bozuk bir fan aşırı ısınmaya sebebiyet veriyor olabilir. Kasa içerisindeki donanımların, havalandırma akışını bozacak yoğunlukta konumlandırılması, yetersiz fan sayısı ya da yetersiz havalandırma kanalı olması da aşırı ısınmaya sebebiyet verebilir. En klasik sorun olarak da kasa içerisinde biriken tozları söyleyebiliriz. Fazla toza maruz kalmış kasalar, havalandırma akışını olumsuz etkiler ve soğutmanın yeterli şekilde sağlanmasına imkân tanımazlar.

İdeal Sistem Sıcaklığı Ne Olmalıdır?

Bilimsel olmak gerekirse, sisteminizi muhafaza ettiğiniz oda sıcaklığı normal şartlarda 20 derece seviyesinde olmalıdır. 27 derecenin üzerindeki ortam sıcaklığı, sisteminiz için tehlikeli olabilir ki buna en çok yaz aylarında dikkat edilmesi gerekiyor.

Sistemimize baktığımızda ise daha farklı bir çalışma sıcaklığı görürüz. Oda sıcaklığının birkaç katı kadar. Bu genellikle işlemcinin sıcaklığını oluşturur. Genel olarak işlemciler, 75 derecenin altında daha güvenli çalışırlar. Bu seviyenin üstü ise riskli bölgeye girer. Her ne kadar işlemci üreticileri 95 derecelere kadar çalışma sıcaklığı garantisi sunuyor olsa da ideal sıcaklık değeri her zaman 75 derecenin altında olmalı.

Ekran kartı sıcaklıklarında ise değerler değişken zira ekran kartı sadece oyun ya da render gibi yoğun güç gerektiren işlemlerde yoğun kullanılıyor. Ancak ekran kartında da tepe sıcaklık değeri 75 ile 80 derece arasında bulunuyor.

bilgisayar neden ısınır

Parçaların ayrı ayrı sıcaklık değerlerini öğrenebilmek için ise birçok yöntem mevcut. Yeni nesil anakartlar dahili olarak sıcaklık değerlerini BIOS üzerinden kullanıcıya sunabiliyor. Öte yandan Windows üzerinden AfterBurner ya da AIDA gibi yazılımları kullanarak da sistem parçalarının sıcaklık değerlerine anlık olarak erişebilmek mümkün.

Serin Çalışan Bir Bilgisayar İçin

Sistem sıcaklıkları hakkında bilmeniz gereken tüm detayları sizlere aktardık. Sonuç olarak bilgisayarlarımız yeni teknolojiler gelişmedikçe ısınmaya devam edecekler. Her ne kadar kabul edilebilir seviyedeki ısınmalar sorun yaratmasa da aşırı sıcaklıklar hem makineniz hem de sizin için iyi olmayabilir. 

Sonuç olarak aşırı ısınmayı önlemek için yapabilecekleriniz şunlar;

Size daha iyi bir hizmet sunabilmek için çerez kullanıyoruz.
İnternet sitemizde deneyimlerinizi kişiselleştirmek ve hizmet kalitemizi arttırmak amacıyla birtakım zorunlu ve ihtiyari çerezler kullanılmakta olup bu çerezlerle toplanan veriler tarafımızca işlenmekte ve aktarılmaktadır. Çerez politikamız hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz. Çerez Politikası